WSPÓŁPRACA MIĘDZY INSTYTUCJAMI W SEKTORZE POMOCY SPOŁECZNEJ W POLSCE (2014–2020): SZANSE I OGRANICZENIA
DOI:
https://doi.org/10.24919/2413-2039.9/41.175697Ключові слова:
współpraca; pomoc społeczna; środowisko lokalne; Polska.Анотація
Przedmiotem analiz niniejszego artykułu jest współpraca między instytucjami w sektorze pomocy społecznej. Podejmowanie współpracy daje również wiele możliwości, ale jest też obarczone wieloma barierami. Jak wskazują badania współ praca pomiędzy instytucjami pomocy społecznej i innymi podmiotami pozostawia jeszcze wiele do życzenia. Artykuł prezentuje Model kooperacji dla gmin wiejskich opracowany w ramach projektu Liderzy kooperacji realizowany w ramach Programu Wiedza, Edukacja, Rozwój realizowany w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego na lata 2014–2020 finansowany przez Ministerstwo Rodziny Pracy i Polityki Społecznej (w niniejszym projekcie Autorka pełni rolę konsultanta naukowego). Założenie modelu kooperacji gmin wiejskich jest takie, że efektywna praca pomocowa zależy od trzech czynników: stopnia nasilenia problemów osób, rodzin w gminie, powiecie, zasobów lokalnych (infrastruktury, instytucji/podmiotów, specjalistów) oraz od konstrukcji systemu wsparcia. System współpracy władz, instytucji pomocy i integracji społecznej, podmiotów sektorowych ma przebiegać na poziomie wertykalnym (województwo – powiat – gmina) oraz na poziomie horyzontalnym (pomiędzy instytucjami w powiatach i w gminach). Model kooperacji opiera się na zbudowaniu systemu współpracy na każdym poziomie oraz wyznaczeniu lidera współpracy. I tak, na poziomie województwa koordynatorem współpracy ma być Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej, a z jego ramienia wyznaczony koordynator-doradca, na poziomie powiatu instytucją odpowiedzialną za koordynowanie współpracy ma być Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, a z jego ramienia animator odpowiedzialny za kooperację pomiędzy podmiotami i na poziomie gminy instytucją organizującą działania wspólnotowe będzie Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. Funkcję lidera na najniższym poziomie ma pełnić animator GOPS, którym w zamierzeniu powinien być pracownik socjalny. Każda z tych instytucji ma określone zadania w procesie współpracy. Aby pracownicy radzili sobie z zadaniami oraz pojawiającymi się trudnościami dodatkowo w modelu współpracy wprowadzono system wsparcia dla pracowników i rodzin zaangażowanych we współpracę poprzez różne formy edukacji (szkolenia, superwizję, coaching, wyjazdy studyjne). Przez cały okres wdrażania Modelu kooperacji realizowana będzie ewaluacja działań mająca na celu poprawianie modelu pod względem wytycznych obserwowanych w praktyce, kontrolę jakości (efektywności) realizowanych działań, wzmocnienie odpowiedzialności oraz wzmocnienie partnerstwa.
Посилання
Dixon, J., Trathen, A., Wittenberg, R., Mays, N., Wistow, G., & Knapp, M. (2019). Funding and planning for social care in later life: a deliberative focus group study. Health & Social Care in the Community. doi: https://doi.org/10.1111/hsc.12768.
Działania Ośrodków Pomocy Społecznej w zakresie rozpoznawania i monitorowania sytuacji społecznej [Activities of Social Welfare Centers in the area of identifying and monitoring the social situation]. NIK Report. Retrieved March 11, 2019, from www.nik.gov.pl [in Polish].
Hudson, B. (1987). Collaboration in Social Welfare: A Framework for Analysis. Policy and Politics, 15 (1), 175–182.
Kanios, A. (2012a). The Attitudes of Employees in the Public and Non-Governmental Sector towards Local Partnership Supporting the Labour Market. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Kanios, A. (2012b). Przemiany społeczno-edukacyjne środowisk lokalnych Lubelszczyzny zaangażowanych w polsko-duńską współpracę partnerską [Social and educational changes of local communities in the Lublin region involved in Polish-Danish partnership].
Lublin: Wyd. UMCS [in Polish].
Lizut, J. (2019). Podmioty kooperacji [Co-operation entities]. In A. Tomulewicz & E. Bielecka (Eds.), Model kooperacji w gminach wiejskich. Materiał dla Regionalnych Ośrodków Polityki Społecznej oraz Wojewódzkich Zespołów Kooperacji – Model of cooperation
in rural communes. Proceedings for Regional Social Policy Centers and Provincial Co-operation Teams (pp. 15–26). Rzeszów‒Białystok‒Kielce‒Lublin‒Warszawa. Materiały niepublikowane [in Polish].
Łuczak, P. (2018). How do pension and healthcare systems frame long-term care policy? Comparison of the Czech Republic and Poland. Social Policy Administration, 52, 1396–1409. doi: https://doi.org/10.1111/spol.12399.
O’Leary, C., Baines, S., Bailey, G., McNeil, T., Csoba, J., & Sipos, F. (2018). Innovation and Social Investment Programs in Europe. European Policy Analysis, 4, 294–312. doi: 10.1002/epa2.1052.
Pilch, T. (1995). Środowisko lokalne – struktura, funkcje, przemiany [Local environment – structure, functions, transformations]. In T. Pilch & I. Lepalczyk (Eds.), Pedagogika społeczna. Człowiek w zmieniającym się świecie ‒ Social pedagogy. A man in a changing world (pp. 155–170). Warszawa: «Żak» [in Polish].
Radlińska, H. (1961). Pedagogika społeczna [Social pedagogy]. Wrocław–Warszawa– Kraków: Ossolineum [in Polish].
Szyszka, M., Wąsiński, A., & Zasada-Chorab, A. (2014). Kultura współpracy instytucji z obszaru pomocy i integracji społecznej oraz rynku pracy [The culture of cooperation between institutions in the area of social assistance and integration, and the labor market]. Podręcznik wdrażania modelu współpracy instytucji z obszaru pomocy i integracji społecznej oraz rynku pracy. Problemy i zasoby społeczne – Diagnoza – Mapa interaktywna – Strategie działania ‒ Manual of implementation of the model of cooperation between institutions in the area of social assistance and integration as well as the labor market. Problems and social resources – Diagnosis – Interactive map – Strategies of action (pp. 11–36). Warszawa [in Polish].
Tomulewicz, A., & Bielecka, E. (Eds.). (2019). Model kooperacji w gminach wiejskich. Materiał dla Regionalnych Ośrodków Polityki Społecznej oraz Wojewódzkich Zespołów Kooperacji [Model of cooperation in rural communes. Material for Regional Social Policy Centers and Provincial Co-operation Teams]. Rzeszów‒Białystok‒Kielce‒Lublin‒ Warszawa. Materiały niepublikowane [in Polish].
Trawkowska, D. (2009). Działania pozorne w pomocy społecznej – przejawy – mechanizmy – skutki [Sham actions in social assistance – manifestations – mechanisms – effects]. Przegląd Socjologiczny – Sociological Review, 58 (1), 129 –147 [in Polish].
Ustawa o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 roku [Social Security Act of 12 March 2004]. (2004). Dziennik Ustaw – Journal of Laws, nr 64, poz. 593 [in Polish].
Winiarski, M. (2006). Edukacja środowiskowa – istota, wymiary, aktualne problemy [Environmental education – essence, dimensions, current problems]. In S. Kawula (Ed.), Pedagogika społeczna. Dokonania – aktualności – perspektywy ‒ Social pedagogy. Achievements – news – perspectives (pp. 139–147). Toruń: Wyd. Adam Marszałek [in Polish].
Żabińska, T. (2006). Partnerstwo jako determinanta rozwoju turystyki w regionie. Dylematy teorii i praktyki [Partnership as a determinant of tourism development in the region. Dilemmas of theory and practice]. In A. Nowakowska & M. Przydział (Eds.), Turystyka w badaniach naukowych. Prace Ekonomiczne ‒ Tourism in scientific research. Economic Works (pp. 409–424). Rzeszów: Wyd. WSzIZ w Rzeszowie [in
Polish].